سوالات متن درس 1 دین و زندگی دوازدهم⚡️تجربی و ریاضی

هر کدام از ما بر اساس ……. »» خدا را در می یابیم و حضورش را درک می کنیم. پاسخ: «فطرت خویش» ما بر اساس فطرت الهی] خویش، می دانیم که در چگونه جهانی زندگی می کنیم؟ پاسخ: در جهانی زندگی می کنیم که، آفریننده ای «حکیم» آن را هدایت و پشتیبانی می کند و به موجودات و مخلوقات مدد می رساند. آیا شناخت اولیه از جهانی که در آن زندگی می کنیم، کافی است توضیح دهید. پاسخ: خیر، با وجود این شناخت اولیه و فطری، قرآن کریم؛ ما را به معرفت عمیق تر درباره خداوند فرا می خواند و راههای گوناگونی برای درک وجود او و نیز شناخت صفات و افعال او به ما نشان می دهد. یکی از این راهها، تفکر درباره نیازمند بودن جهان در پیدایش خود، به آفریننده و خالق است. اگر به خودمان نظر کنیم، خود را «پدیده» می یابیم یا پدیدار»توضیح دهید پاسخ: خود را «پدیده ای» می یابیم که وجود و هستی مان از خودمان نیست. اگر در اشیای پیرامون خود نیز تأمل کنیم، آنها را همین گونه می بینیم؛ حيوانات، نباتات، جمادات، زمین، ستاره ها و کهکشان ها، همه را پدیده هایی می یابیم که وجودشان از خودشان نبوده و نیست. ) پدیدهها – که وجودشان از خودشان نیست برای موجود شدن، نیازمند به چه کسی هستند؟ بنویسید  پاسخ: نیازمند به پدید آورندهای (پدیداری) هستند که خودش پدیده نباشد، بلکه وجودش از خودش باشد همان طور که چیزهایی که شیرین نیستند، برای شیرین شدن نیازمند به چیزی هستند که خودش شیرین باشد. «عبدالرحمان جامی» این معنا را در دو بیت چنین بیان می کند: ذات نایافته از هستی، بخش چون تواند که بود هستی بخش خشک ابری که بود ز آب تهی ناید از وی صفت آب دهی در آفرینش، یک موجود فقط در چه صورتی در وجود خود» نیازمند به دیگری نیست بنویسید پاسخ: فقط در صورتی که «خودش ذاتا موجود باشد» در این صورت، چنین چیزی دیگر پدیده نیست و نیاز به پدید آورنده نخواهد داشت؛ زیرا همواره بوده است و خواهد بود. ما و همه پدیدههای جهان در پدید آمدن و هست شدن خوده به چه کسی نیازمند و محتاجیم؟ پاسخ: به آفریننده ای نیازمندیم که خودش پدیده نباشد و سرچشمه هستی باشد. این موجود برتر و متعالی «خدا» نامیده می شود. آیا رابطه «جهان» با «خدا» مانند رابطه جنا» با «مسجد» است توضیح دهید پاسخ: اگر اندکی دقت کنیم، در می یابیم که یک تفاوت بنیادین میان این دو رابطه وجود دارد.مسجد، از مصالح ساختمانی مانند خاک، سنگ، گچ، چوب، کاشی و… تشکیل شده که هیچ کدام از آنها را بنا به وجود نیاورده است. هر یک از این مصالح نیز خواصی دارند که با آن را ایجاد نمی کند. بنا، نه چسبندگی گچ را ایجاد می کند و نه سختی و استحکام سنگ را. به عبارت دیگر؛ بنا، نه اجزای ساختمان را پدید آورده و نه خواص آن اجزا را. کار بنا، فقط جابه جا کردن مواد و چینش آنها است. اما خداوند، خالق سنگ، گچ، چوب و خواص آنها و حتی خالق خود بنا است. بر این اساس وجود و هستی بنا و نیز وجود مصالح و خواص آنها، همه وابسته به خداست و خداوند هر لحظه اراده کند، آنها را از بین می برد و ساختمان متلاشی می گردد. به همین جهت، جهان همواره و در هر «آن» به خداوند نیازمند است و این نیاز هیچ گاه قطع و یا کم نمی شود در مقام مثال؛ رابطه «خداوند» با «جهان»، تا حتی شبیه کدام نوع رابطه است؟ بنویسید پاسخ: رابطه «مولد» با «جریان برق» است؛همین که «مولد» متوقف شود، «جریان برق» هم قطع می گردد ولامپهای متصل به آن نیز خاموش می شوند.

تفاوت مسجد وساختمان را با پدیده ها و موجودات در مرحله پیدایش مقایسه نمایید پاسخ: مسجد و ساختمان با ساخته شدن، از بنا، بی نیاز می شوند اما پدیده ها و موجودات چنین نیستند و پس از پیدایش نیز همچنان مانند لحظه نخست خلق شدن، به خداوند نیازمند هستند. از این رو دائما با زبان حال، به پیشگاه الهی عرض نیاز می کنند. تفاوت انسانهای نا آگاه» و انسانهای «آگاه» نسبت به نیازهای دائمی به خداوند را بنویسید. پاسخ: انسان های «ناآگاه» نسبت به نیاز دائمی انسان به خداوند، «بی توجه اند» اما انسانهای «آگاه»، دائما سایه لطف و رحمت خدا را احساس می کنند و خود را نیازمند عنایات پیوسته او می دانند هر چه معرفت انسان به خود و رابطه اش با خدا بیشتر شود، چه نتایجی در پی خواهد داشت؟ پاسخ: نیاز به خدا را بیشتر احساس و عجز و بندگی خود را به او، بیشتر ابراز می کند. افزایش خودشناسی و درک بیشتر فقر و نیاز به افزایش عبودیت و بندگی خداوند « پیامبر گرامی ما با آن مقام و منزلت خود در پیشگاه الهی، عاجزانه از خداوند می خواهد که برای یک لحظه همه لطف و رحمت خاصش را از او نگیرد و او را به حال خود واگذار نکند.» کدام گزینه، وافی مطلب است؟  الف) اللهم لا تكلني إلى نفسي طرفة عين أبدا – ب) الله نور السماوات والأرض ك ج) يا أيها الناس أنتم الفقراء إلى الله والله هو الغني الحميد د) يسأله من في السماوات والأرض كل يوم هو في شأن قرآن کریم، رابطه میان «خداوند» و «جهان هستی» را با چه کلمه ای بیان می کند؟ بنویسید پاسخ: با کلمه ای بیان می کند که در نظر اول برای ما شگفت انگیز می نماید. اما پس از تفکر دقیق، به معنای آن پی می بریم؛ قرآن کریم می فرماید: «الله نور السماوات والأرض ؛ خداوند، نور آسمانها و زمین است. ما با نور خورشید، نور لامپ وانواع نورهای دیگر آشنا هستیم و می دانیم که خداوند از نورهایی نیست که از اجسام ناشی می شوند، یعنی منشأ مادی دارند نور» چیست؟ بنویسید پاسخ: آن چیزی است که خودش پیدا و آشکار است و سبب پیدایی و آشکار شدن چیزهای دیگر نیز می شود. نورهای | معمولی هم این خاصیت را دارند که خودشان آشکار هستند و سبب آشکار شدن اشیای دیگر می شوند. نور بودن خداوند» به چه معناست؟ پاسخ: خداوند، «نور هستی» است. یعنی تمام موجودات «وجود» خود را از او می گیرند و به سبب او پیدا و آشکار شده و پا به عرصه هستی می گذارند. در واقع، هر موجودی در حد خودش تجلی بخش خداوند و نشانگر حکمت، قدرت، رحمت و سایر صفات الهی است. اینکه انسان بتواند با هر چیزی خدا را ببیند، چگونه قابل دسترسی و تحقق است بنویسید پاسخ: این که انسان بتواند با هر چیزی خدا را ببیند، معرفتی عمیق و والاست که در نگاه نخست، مشکل به نظر می آید، اما هدفی قابل دسترس است، به خصوص برای نوجوانان و جوانان که «پاکی و صفای قلب» دارند. اگر قدم پیش گذاریم و با عزم و تصمیم قوی حرکت کنیم، به یقین خداوند نیز کمک خواهد کرد و لذت چنین معرفتی را به ما خواهد چشاند.  موضوعاتی که می خواهیم درباره آنها شناخت پیدا کنیم، چند دسته اند؟ آنها را بنویسید پاسخ: دسته اول موضوعاتی هستند که در محدوده شناخت» ما قرار می گیرند، مانند گیاهان، حیوانها، ستارگان و کهکشان ها؛ حتی کهکشان های بسیار بسیار دور هم ممکن است روزی مورد شناسایی واقع شوند و انسان بتواند ماهیت و ذات آنها را شناسایی کند. در حقیقت، ذهن ما توان و گنجایش فهم چیستی و ذات چنین موضوعاتی را دارد؛ زیرا همه آنها اموری محدود» هستند. دسته دوم موضوعاتی هستند که «نامحدودند» و ذهن ما گنجایش درک آنها را ندارد؛ زیرا لازمه شناخت هر چیزی احاطه و دسترسی به آن است. آیا می توان به ذات خداوند پی برد و چیستی او را مشخص کرد؟ توضیح دهید. پاسخ: ذات خداوند از موضوعات دسته دوم در شناخت قرار می گیرد، یعنی ذات خداوند، از موضوعات «نامحدود» است که ذهن ما گنجایش درک آن را ندارد، به عبارت دیگر، لازمه شناخت هر چیزی احاطه و دسترسی به آن است، در حالی که ذهن  ما توانایی احاطه و دسترسی بر ذات و چیستی خداوند را ندارد. به دلیل محدود بودن ذهن خود، نمی توانیم ذات امور نامحدود را تصور کنیم و چگونگی وجودشان را دریابیم.] چرا ذهن ما نمی تواند به حقیقت خداوند احاطه پیدا کند و ذاتش را شناسایی نماید بنویسید پاسخ: زیرا خداوند، حقیقتی «نامحدود» دارد؛ به عبارت دیگر، به دلیل محدود بودن ذهن خود، نمی توانیم ذات خدای نامحدود  را تصور و چگونگی وجودش را دریابیم. دو پیام برای حدیث پیامبر اکرم (ص) که در آن می فرماید: «فكروا في كل شيء ولا تفكروا في ذات الله » بنویسید پاسخ: ۱) ما می توانیم به وجود خداوند به عنوان آفریدگار جهان پی ببریم و صفات و اسماء او را بشناسیم. ۲) ما نمی توانیم ذات و چیستی خداوند را به دلیل محدود بودن ذهن خود، تصور کنیم. تهیه کننده سوالات متن درس اول دین و زندگی دوازدهم: جناب آقای قاسم مندوانی